Gierkówka – pierwsza autostrada powojennej Polski i jej historia
Jak to się zaczęło?
W 1970 roku Polska miała zaledwie 139 km autostrad, które powstały jeszcze przed wojną. Sytuacja ta wymagała zdecydowanej reakcji, a ówczesny I sekretarz PZPR, Edward Gierek, postanowił wziąć sprawy w swoje ręce. W ramach ambitnego planu modernizacji kraju, zapowiedziano budowę nowych dróg szybkiego ruchu oraz autostrad, mających zmotoryzować Polskę. Cała operacja została uchwalona 15 marca 1972 roku.
Co planowano?
- Budowa 3000 km nowych dróg szybkiego ruchu i autostrad.
- Odcinki łączące Gliwice z Krakowem oraz Warszawę z Katowicami.
- Odcinek od Piotrkowa do Częstochowy jako nowa autostrada.
Choć plany były ambitne, rzeczywistość okazała się bardziej skomplikowana. Zamiast całkowicie nowych tras, zdecydowano się na dobudowę drugiej jezdni, co nieco zmniejszyło entuzjazm mieszkańców Łodzi. Prace ruszyły 23 kwietnia 1973 roku, a zakończenie budowy zaplanowano na koniec 1976 roku.
Otwarcie Gierkówki
8 października 1976 roku, Gierkówka została uroczyście otwarta. W ceremonii wzięli udział najważniejsi przedstawiciele władzy, a całość była przepełniona okrzykami na cześć robotników i polityków. Nie da się ukryć, że droga stała się symbolem sukcesu gospodarczego tamtych czasów.
Jak wyglądała budowa?
Budowa Gierkówki była monumentalnym przedsięwzięciem, które wymagało ogromnych nakładów pracy i zasobów. Oto kilka faktów na ten temat:
- Rozebrano ponad 300 budynków mieszkalnych i gospodarczych.
- Przekopano 7,6 mln m³ ziemi.
- Wykonano 4,2 mln m² nawierzchni i podbudowy.
- Wyprodukowano 1,3 mln ton mas bitumicznych oraz 1,2 mln m³ betonu.
- Wybudowano 4,5 km wiaduktów i mostów.
Wszystko to kosztowało 4 miliardy ówczesnych złotych, a długość trasy wynosiła na początku 239 km. Ograniczenie prędkości wynosiło 100 km/h, z wyjątkiem odcinka od Piotrkowa do Częstochowy, gdzie można było jechać 120 km/h. Wówczas jedynym polskim samochodem, który mógł komfortowo osiągnąć taką prędkość, był Polski Fiat 125p.
Problemy i kontrowersje
Jak to często bywa, nie wszystko poszło zgodnie z planem. Gierkówka miała wiele niedoróbek, a liczne kolizyjne skrzyżowania przyczyniły się do tragicznych wypadków, w tym jednego z najgłośniejszych, który miał miejsce 7 października 1991 roku w Słostowicach. W wyniku tego wypadku zginęli ważni przedstawiciele rządu, co wywołało wiele spekulacji i teorii spiskowych.
Rewolucja na drogach
Pomimo swoich mankamentów, Gierkówka była swoistym przełomem w polskiej motoryzacji. Na tle ówczesnych dróg, stanowiła ogromny krok naprzód, a jej popularność wśród kierowców rosła z dnia na dzień. Dziś, w zmodyfikowanej formie, fragment Gierkówki znany jest jako droga ekspresowa S8, a odcinek Częstochowa-Piotrków Trybunalski to autostrada A1.
Choć droga nie spełniała zachodnich standardów, dla wielu Polaków stała się symbolem nadziei i postępu. A Ty, co sądzisz o Gierkówce? Czy pamiętasz swoje pierwsze przejazdy tą trasą?